Deze paragraaf bevat het beleid ten aanzien van het planmatig onderhoud van de gemeentelijke kapitaalgoederen. Aan de orde komen het integraal beheerkwaliteitplan (Bkp) met de onderliggende plannen en het gemeentelijk gebouwenbestand. Aan het einde van de paragraaf is een tabel met kerncijfers en een overzicht van de in de begroting 2016 en meerjarenramingen 2017-2019 geraamde onderhoudskosten van de kapitaalgoederen opgenomen. Het beleid ten aanzien van (de kwaliteit van) het onderhoud van kapitaalgoederen is direct van invloed op de jaarlijkse lasten die daarmee zijn gemoeid.

Kwaliteit en variëteit van de leefomgeving zijn belangrijke uitgangspunten voor de leefbaarheid van de omgeving. Het Bkp voorziet in instrumenten waarmee de kwaliteit van de fysieke omgeving op een eenduidige manier vastgesteld kan worden. Binnen dit kwaliteitsbeleidskader worden gebieden getypeerd en gekoppeld aan gewenste kwaliteitsbeelden. Het Bkp is dus het overkoepelende plan van de verschillende beleid- en beheerplannen voor bijvoorbeeld wegen, rioleringen, waterbeheer, groen, openbare verlichting, enz. Op de onderliggende plannen wordt hierna ingegaan. De financiële consequenties voortvloeiende uit het Bkp zijn verwerkt in de verschillende beheerplannen en in de begroting 2016.

Overzicht beheerplannen begrotingsjaar 2016

De beeldkwaliteit van de openbare ruimte wordt gemonitord conform de landelijke CROW (Centrum voor Regelgeving en Onderzoek in grond-, water- en wegenbouw) beeldmeetlatten. Dit is landelijk een methode die aansluit op beheerssystemen en onderhoudsbestekken. In 2015 is het monitoringsplan herzien waarbij 1 x per maand de openbare ruimte wordt gemonitord op de aanwezige beeldkwaliteit.

Het beleid ten aanzien van wegen ligt vast in het Bkp. In 2016 vormden de technische inspecties, die in het najaar van 2014 zijn uitgevoerd, de belangrijkste input voor de te leveren beheersinspanning. Daarnaast zijn ook de uitkomsten van de schouwen gebruikt bij het opstellen van de uitvoeringsplannen. Tevens is in 2015 een beheerplan wegen opgesteld. In 2017 zal er een nieuw beheerplanwegen opgesteld worden waarin o.a. de mogelijkheden bezien worden of er een ander methode van financiering van de kosten mogelijk is.
Het onderhoudsprogramma elementenverharding wordt voor de gehele gemeente LeidschendamVoorburg berekend en vastgesteld. Het jaarprogramma voor elementen –en asfaltverhardingen is begin eerste kwartaal 2016 beschikbaar. Zowel uit de technische inspecties voor het wegbeheerprogramma als uit het schouwen in het kader van het Bkp blijkt dat het kwaliteitsniveau aan de gestelde normen (gemiddeld niveau B) van veiligheid en beeldkwaliteit voldoet.

De kunstwerken voldoen aan de gemeentelijke kwaliteitseisen. In 2015 is een beheerplan kunstwerken opgesteld. Dit beheerplan was de input voor de uit te voeren maatregelen in 2016 en verder. Bij de uitvoering van de werkzaamheden en vervangingen is steeds gekozen voor onderhoudsvrije of onderhoudsarme maatregelen. Bij gebruik van houten onderdelen zal gebruik worden gemaakt van FCS-gekeurd hout.

Gemeenten hebben een steeds grotere rol bij het beheer van regen- en grondwater in bebouwd gebied. De gemeente is verantwoordelijk voor transport en verwerking van water in het openbaar gebied. Het nieuwe Water en Rioleringsplan 2016-2021 (WRP) is in december 2015 vastgesteld door de gemeenteraad. Dit WRP vervangt het afgelopen Gemeentelijk Riolerings Plan (GRP) en Waterplan. In het WRP zijn het gemeentelijke beleid en de maatregelen opgenomen om aan de vigerende milieuwetgeving te voldoen, en bevat het aanleggen, vervangen en verbeteren van riolering, drainage, gemalen en duikers en de financiële dekking. De begroting 2016 was dus nog gebaseerd op het oude GRP en Waterplan. De wijze van dekking van het WRP is na vaststelling door de gemeenteraad vertaald in de begroting van 2016 (en in de meerjarenbegroting daarna) bij de 1^e Turap. Het WRP gaat uit van een kostendekkend tarief van 100% en er wordt gewerkt met een egalisatiereserve om jaarlijkse variaties in het tarief te voorkomen en om onvoorziene uitgaven op te kunnen vangen. In 2016 zijn aanzienlijk meer kwijtscheldingen verleend dan geprognotiseerd. Omdat dit gecompenseerd is door lagere uitgaven op de exploitatie is geen dekking uit de egalisatiereserve benodigd.

In 2016 zijn het beleid en de maatregelen, zoals opgenomen in het WRP gecontinueerd in lijn met de vingerende milieuwetgeving. In de Zijde is de riolering in 2016 vervangen. Hiermee is een sterke kwalitatieve bijdrage geleverd aan het beleidsuitgangspunt dat het water in de gemeente een bijdrage levert aan de waterkwaliteit, de kwaliteit van de leefomgeving en ecologische waarden. Indien de bestaande riolering op basis van onderhoudsstaat is vervangen , is een gescheiden stelsel aangelegd. Het afkoppelen in de openbare ruimte komt voor rekening van de gemeente, tenzij er een samenwerking van gezamenlijke belangen speelt met andere partijen in de waterketen. Bij rioolvervangingen is nadrukkelijk de afstemming met overige infrastructurele disciplines gezocht en zo mogelijk op buurt of wijkniveau gewerkt. Bij de inrichting van het openbaar gebied speelt het voorkomen van schade door wateroverlast door extreme neerslag mee. Deze afstemming met de Bui van de Eeuw leidt soms tot uitbreiding van de scope waarvan de extra uitgaven gedekt kunnen worden uit het krediet voor Maatregelen voor de Bui van de Eeuw. In de Zijde is gebleken dat bewoners niet geneigd zijn de riolering op eigen terrein op eigen kosten te vervangen en regenwater van de voorzijde van het dak te scheiden van afvalwater. Dit zou het milieurendement van de investering belangrijk verhogen.

In 2016 zijn de afspraken met het Hoogheemraadschap van Delfland en het Hoogheemraadschap van Rijnland nog niet verder verfijnd over de overdracht van het beheer (baggeren) van het stedelijk water. Delfland is nu bezig deze afspraken breder te trekken over meerdere gemeenten en laat nadere afspraken met LV hierop wachten.
De voorbereiding en uitvoering van baggerwerkzaamheden van de 3 partijen zijn al vanaf 2013 beter afgestemd.
In 2011 is een Bagger- en Beschoeiingenplan 2011-2020 uitgewerkt dat gericht is op het omzetten van harde beschoeiingen tot meer natuurvriendelijker oevers. In de praktijk blijkt dit lang niet overal te realiseren in verband met ruimtegebrek, zodat vervangen van beschoeiingen noodzakelijk blijft. Waar mogelijk zijn deze werkzaamheden integraal met overige beheermaatregelen in de buitenruimte uitgevoerd (werk met werk, beeldkwaliteit). Prioriteiten hierin zijn daarnaast onveilige situaties. De visie van het gemeentelijke waterplan is vertaald naar concrete projecten c.q. maatregelen op het gebied van stedelijk waterbeheer. Deze projecten maken zoveel mogelijk deel uit van de herinrichting van wijken en zijn zoveel mogelijk gefinancierd uit beheergelden. Daarnaast zijn in het WRP onderzoeksprojecten opgenomen. Waar dit wettelijk gezien mogelijk is, vindt financiering via de rioolheffing plaats. De overige projecten/kosten komen ten laste van de algemene middelen.

Het Groenstructuurplan biedt met het Bkp en de in 2013 vastgestelde bomennota de uitgangspunten voor het beheer en onderhoud van het groen. Deze plannen vormen de basis voor de uitwerking van de wijkgroenbeheerplannen. Het wijkgroenbeheerplan voor ’t Lien/De Rietvink is in juni 2013 vastgesteld door het college. Komende 5 jaar worden de renovatiemaatregelen die hierin worden voorgesteld, uitgevoerd. In 2015 is het wijkgroenbeheerplan voor Leidschendam-Zuid, Zeeheldenwijk en Voorburg West afgerond en bestuurlijk vastgesteld. In 2016 zijn de eerste renovatiemaatregelen uitgevoerd. Het groenbeheerplan Voorburg Midden – Oud is in 2016 opgesteld en bestuurlijk vastgesteld.

Het wijkgroenbeheerplan Prinsenhof is in 2016 niet gestart omdat er is gewacht op de start van het project Groot onderhoud Laag Prinsenhof. In 2015-2016 is in de wijk De Zijde het riool en de gas- en waterleiding vervangen. Hiervoor moesten de bomen in het trottoir verwijderd worden. Vervolgens is gezamenlijk met bewoners bekeken worden waar bomen terug geplant konden worden. In de toekomst zal de groenrenovatie steeds vaker samen oplopen met rioolvervanging en vervanging van kabels en leidingen. Hierbij worden de aanbevelingen uit de Bomennota overgenomen. In 2016 is een beheerplan voor de drie gemeentelijk begraafplaatsen opgesteld. Dit beheerplan moet in 2017 nog bestuurlijk worden goedgekeurd. In 2016 is tevens een deel van parkeerplaatsen langs de Parkweg verhoogd aangelegd, zodat het probleem met de opgedrukte bestrating verleden tijd is.

In 2016 zijn op grond van het beheerplan diverse vervangingsprojecten voor openbare verlichting gerealiseerd. Dit heeft geleid tot een besparing op het energieverbruik van 3,83%. Door het toepassen van LED armaturen is de kwaliteit van de openbare verlichting verbeterd.

In 2016 is een nieuw beleid vastgesteld in het Speelruimteplan “Buitengewoon spelen” 2016-2025. Hierbij is ingezet op een interactieve manier van beleidsvorming waarbij een participatietraject is gevolgd met wijkwandelingen, een online enquête en wijkbijeenkomsten. Hiermee ligt er voor de komende jaren een nieuwe visie voor de sport- en speelplekken in de openbare ruimte. Deze visie is uitgewerkt in een uitvoeringsplan. Hierin is vastgelegd welke speelplekken de komende jaren worden gerenoveerd. In 2016 zijn vijf speelplekken totaal gerenoveerd en bij drie speelplekken zijn er kleinschalige renovaties uitgevoerd. Daarnaast is het burgerinitiatief kunstgrasveld Appelgaarde uitgevoerd en is er een RKF-playground gerealiseerd in de Prinsenhof. Bij de inrichting van speelplekken is voor het eerste een online ontwerptool ingezet, waarmee kinderen worden uitgedaagd om hun eigen speelplek te ontwerpen.

Het onderhoudsbeleid voor de gemeentelijke gebouwen is voor:

1. Gebouwen eigen huisvesting: conditie 1/2, uitstekende tot goede onderhoudstoestand afhankelijk van de ouderdom van het gebouw;
2. Schoolgebouwen: conditie 1/2, idem;
3. Verhuurde panden: conditie 2/3, goede tot redelijke onderhoudstoestand afhankelijk van de ouderdom van het gebouw en
4. Sportaccommodaties: conditie 2/3, idem.

Ad 1 en ad 2.

De doelstelling is dat de gebouwen voor de huisvesting van de gemeentelijke organisatie en het onderwijs in een uitstekende tot goede onderhoudstoestand verkeren afhankelijk van de ouderdom van het gebouw. Dit geeft een prettige werk- en leeromgeving wat de gebruikers aanzet tot goede prestaties. Bovendien hebben deze gebouwen zodoende een verzorgde uitstraling naar burgers en externe relaties van de gemeente en het onderwijs. Dit komt het imago van de gemeente ten goede. Zoals bekend, zijn in de afgelopen tijd aanzienlijke investeringen gepleegd in de nieuwbouw en renovatie van panden voor de eigen organisatie, waardoor deze sinds kort in een uitstekende onderhoudstoestand verkeren. Voor de schoolgebouwen zijn diverse ontwikkelingen gaande waardoor een belangrijk deel daarvan ook tot de categorie ‘uitstekende onderhoudstoestand’ zal gaan behoren

Ad 3 en ad 4.

De verhuurde panden, de binnensportaccommodaties en de gemeentelijke gebouwen op de buitensportaccommodaties worden in een goede tot redelijke onderhoudstoestand gehouden, afhankelijk van de ouderdom van het gebouw. De gebruikers van de verhuurde panden zijn zelf verantwoordelijk voor het huurdersonderhoud vooral in het pand. Indien het huurdersonderhoud naar behoren wordt uitgevoerd in combinatie met het eigenarenonderhoud op basis van een goede tot redelijke onderhoudstoestand zal dat het pand een verzorgde uitstraling geven. Dit geeft de gebruikers een prettige omgeving. De sportbeleving van de gebruikers van de sportaccommodaties kan zodoende optimale vormen aannemen. De binnensportsportaccommodaties worden veelal zeven dagen per week van ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat zeer intensief gebruikt wat een redelijke tot goede onderhoudstoestand rechtvaardigt. De buitensportvoorzieningen (velden e.d.) worden onderhouden conform de richtlijnen van de verschillende sportbonden. Daarbij zijn er de afgelopen jaren veel nieuwe en vernieuwde buitensportvoorzieningen aangelegd waarvan dus kan worden gesteld dat deze zich thans in een uitstekende onderhoudstoestand bevinden.

Het beheer van alle gemeentelijke gebouwen en buitensportvoorzieningen is in 2016 uitgevoerd op basis van het bovenstaande beleid en in overeenstemming met de technische meerjarige onderhoudsplannen. In de begroting 2016 was voldoende rekening gehouden met de lasten van het meerjarige beheers- en onderhoudskader. Daarmee zijn de voorzieningen duurzaam in stand gehouden.

(bedragen x € 1)