Visie
Voor de samenleving is het belangrijk dat zoveel mogelijk mensen meedoen. Iedereen heeft daarin een eigen verantwoordelijkheid. Ouders ondersteunen en begeleiden hun kinderen op weg naar volwassenheid. Inwoners die kunnen werken voorzien als het enigszins mogelijk is in hun eigen levensonderhoud. Mensen die niet werken omdat ze dat niet kunnen of niet meer hoeven, houden zo lang mogelijk de regie over hun eigen leven en blijven, zolang ze dat willen, sociaal actief. Ook regelen inwoners op eigen kracht de ondersteuning die in het leven soms nodig is. Ze vinden die steun in hun sociale netwerk, of bij één van de maatschappelijke organisaties die hier een rol in spelen. Inwoners en gezinnen die het op eigen kracht, of met hulp uit hun omgeving, niet redden vallen niet tussen wal en schip. Deze mensen krijgen op tijd de ondersteuning die ze nodig hebben om mee te kunnen blijven doen in de samenleving. Inwoners die zorgen voor een familielid of vriend kunnen rekenen op advies en ondersteuning om overbelasting te voorkomen.
Doelstellingen:
- Zoveel mogelijk inwoners die op eigen kracht, of met hulp uit hun omgeving, meedoen in de samenleving;
- Werk voor iedereen met arbeidsvermogen, bij voorkeur bij een reguliere werkgever;
- Een opleiding en/of werk voor alle jeugdige werklozen;
- Een helder, toekomstbestendig model voor de toegang tot ondersteuning; Integraal en volgens het principe: één huishouden, één plan en één regisseur;
- Een samenhangend aanbod van ondersteuning en zorg voor inwoners die het op eigen kracht niet redden;
- Inzet van eigen kracht, informele zorg en algemene ondersteuning waar mogelijk. Tijdige en voortvarende inzet van maatwerkvoorzieningen en zwaardere zorg, waar nodig ter voorkoming van escalatie;
- Meer ruimte voor professionals om de juiste hulp te bieden door het verminderen van regeldruk;
- Oneigenlijk gebruik van voorzieningen voorkomen en bestrijden. Tegelijkertijd de doelgroepen stimuleren de regelingen te gebruiken;
- Het waarborgen van de noodzakelijke kwaliteit van ondersteuning en zorg.
Omschrijving gewenst effect
Effectindicator | Norm | Realisatiewaarde 2014 | Realisatiewaarde 2015 | Streef- Waarde 2016 | Realisatiewaarde 2016 |
|---|---|---|---|---|---|
Zie toelichting m.b.t. de monitor Sociaal Domein 4 | |||||
Gemiddeld verstrekt uitkeringsbedrag 5 | 15.600 | 14.626 | 13.940 | 14.500 | 13.500 |
Percentage uitstroom naar werk van jongeren onder 27 jaar 6 | 15 % | 50 % | 14,7 % | 15 % | 18% |
Percentage uitstroom naar werk van personen boven 27 jaar 7 | 25 % | 25 % | 25,2 % | 25 % | 25,4% |
Aantal WSW formatieplaatsen in detachering of (begeleid) werken 8 | 48 | 48 | 30 | 31 % | 30,9% |
Aantal ingevulde garantiebanen 9 | 42 | n.v.t. | 18 | 42 | 24 |
4
In december 2016 is de 0-meting van de Monitor Sociaal Domein vastgesteld en naar de gemeenteraad gestuurd. De monitor koppelt effectindicatoren aan de maatschappelijke doelstellingen binnen het sociaal domein. Met de 0-meting zijn de effectindicatoren voor de eerste keer ingevuld. In de monitor zijn de indicatoren opgenomen die met ingang van het begrotingsjaar 2017 door het Rijk verplicht zijn gesteld zijn.
http://prezi.com/opkuul8lbnoa/?utm_campaign=share&utm_medium=copy
5
Dit betreft het gemiddeld verstrekte uitkeringsbedrag aan bijstandsgerechtigden.
6
Dit betreft het percentage van uitkeringsgerechtigden onder 27 jaar dat uitstroomt uit de bijstand en op een reguliere werkplek terecht komt. 7
Dit betreft het percentage van uitkeringsgerechtigden boven de 27 jaar dat uitstroomt uit de bijstand en op een reguliere werkplek terecht komt. 8
Deze indicator volgt uit het herstructureringsplan Sociaal werkbedrijf DSW. Met het plan wordt onder andere beoogd WSWgeïndiceerden zoveel mogelijk te detacheren danwel (begeleid) werk te laten verrichten bij reguliere bedrijven.
9
Deze indicator volgt uit het sociaal akkoord van 2013, waarbij het kabinet en sociale partners hebben afgesproken dat ze extra banen gaan creëren voor mensen met een arbeidsbeperking. De banenafspraak is een landelijke afspraak. Op landelijk niveau wordt gekeken of de werkgevers de aantallen hebben gerealiseerd.
Op basis van het Coalitieakkoord 2015-2018 is in de primitieve begroting 2016 op programma Sociale Ondersteuning een bedrag van € 375.000 beschikbaar gesteld voor nieuw beleid
Coalitieakkoord | Structureel Incidenteel | Begroting 2016 | Rekening 2016 | Verschil 2016 |
|---|---|---|---|---|
Jeugdwerkgelegenheid | Incidenteel | 200 | 200 | 0 |
Lokale kamer/jeugd op het rechte pad | Structureel | 150 | 150 | 0 |
Ruimte nieuw beleid programma 2 | Structureel | 25 | 25 | 0 |
Totaal | 375 | 375 | 0 |
(bedragen x € 1.000)
Toelichting Coalitieakkoord 2015-2018
Jeugdwerkgelegenheid
De middelen zijn besteed aan een vijftal activiteiten: het vinden van jongeren die niet in beeld waren, het begeleiden van jongeren uit het praktijkonderwijs en 'voortgezet speciaal onderwijs, het opzetten van jeugdvertegenwoordiging en het begeleiden van jongeren naar werk. Ten slotte is gestart met het opzetten van een ontwikkelroute voor jongeren.
Lokale Kamer/Jeugd op het rechte pad
De Lokale Kamer is ingebed in het nieuwe uitvoeringsonderdeel Sociaal Domein. Tevens is het takenpakket van de Lokale Kamer uitgebreid met taken die voorheen bij het (inmiddels opgeheven) ACT-team lagen. Naast overlast gevende en criminele inwoners richt de Lokale Kamer zich nu ook op inwoners met multi-problematiek die zelf onvoldoende regie kunnen voeren. Ook heeft de Lokale
Kamer een advies- en consultatiefunctie gekregen, zowel voor collega’s als voor externe partijen.
Ruimte nieuw beleid programma 2 Sociale ondersteuning
Dit geld is gebruikt om diverse maatschappelijke initiatieven (mede) mogelijk te maken. Het gaat om een bijdrage aan het initiatief ‘ieder kind verdient een Sint’, aan het Ooievaarsfestival, aan citymarketing door sponsoring Van Velsen Rally Sport (Dakar Rally) en aan de dakverzwaring van de Dijsselbloem.
Op basis van de Kadernota 2017-2020 is bij de 1e Tussentijdse Rapportage 2016 op programma Sociale Ondersteuning een bedrag van € 476.000 beschikbaar gesteld voor nieuw beleid 2016.
Kadernota | Structureel Incidenteel | Begroting 2016 | Rekening 2016 | Verschil 2016 |
|---|---|---|---|---|
Actieprogramma JWG | Incidenteel | 86 | 86 | 0 |
Kosten begeleiding statushouders | Incidenteel | 75 | 36 | 39 |
Sociaal Domein 1 (intensivering / nieuw beleid) | Structureel | 215 | 215 | 0 |
Sociaal Domein 2 (intensivering / nieuw beleid) | Structureel | 100 | 0 | 100 |
Totaal | 476 | 337 | 139 |
Toelichting doorontwikkeling Kadernota 2017-2020
Actieprogramma Jeugdwerkgelegenheid (JWG)
Er is een kwartiermaker Jeugdwerkgelegenheid aangesteld die de diverse projecten in het actieprogramma heeft uitgewerkt en geïmplementeerd, samen met de jongerenconsulenten. Dit loopt door in 2017.
Kosten begeleiding statushouders
Voor het opstarten van de begeleiding van statushouders is veel tijd nodig. De inzet van taaltrajecten is daarom achtergebleven bij de verwachting. In 2017 zullen deze uitgaven oplopen.
Sociaal Domein 1 (intensivering / nieuw beleid)
Deze intensiveringsmiddelen zijn ingezet ten behoeve van een drietal zaken. Het gaat om de verdere ontwikkeling en inrichting van het gebiedsgericht werken door middel van de het opzetten van het Sociaal servicepunt (www.sociaalservicepunt.nl).
Sociaal Domein 2 (intensivering / nieuw beleid)
Dit budget was gereserveerd voor het realiseren van loonvormende beschutte werkplekken. Dit is niet gerealiseerd (zie voor toelichting de tekst onder ‘Motie toekomst vorm sociale werkvoorziening en DSW in Leidschendam-Voorburg’).
Beleidsterrein | Rekening 2015 | Primitieve 2016 | Begrotings wijzigingen 2016 | Begroting na wijzigingen 2016 | Rekening 2016 | Verschil 2016 |
|---|---|---|---|---|---|---|
LASTEN | ||||||
toegang tot ondersteuning | 3.610 | 2.659 | 776 | 3.434 | 3.681 | -247 |
algemene ondersteuning | 5.521 | 5.513 | 205 | 5.717 | 5.665 | 52 |
individuele ondersteuning | 55.760 | 63.192 | -10.048 | 53.144 | 56.000 | -2.856 |
zorg | 14.077 | 13.750 | 198 | 13.949 | 14.075 | -127 |
Totaal Lasten | 78.968 | 85.113 | -8.869 | 76.244 | 79.421 | -3.178 |
BATEN | ||||||
toegang tot ondersteuning | -122 | - | - | - | -80 | 80 |
algemene ondersteuning | -305 | - | - | - | -154 | 154 |
individuele ondersteuning | -30.030 | -34.572 | 6.289 | -28.282 | -30.893 | 2.611 |
zorg | -968 | -505 | 212 | -293 | -607 | 315 |
Totaal Baten | -31.425 | -35.077 | 6.502 | -28.575 | -31.734 | 3.159 |
Saldo lasten en baten | 47.543 | 50.037 | -2.368 | 47.669 | 47687 | -198 |
Storting in reserves | - | - | - | - | - | - |
Onttrekking aan reserves | -35 | - | -193 | -193 | -186 | -7 |
Totaal resultaat | 47.508 | 50.037 | -2.561 | 47.476 | 47501 | -25 |
(bedragen x € 1.000)
Toelichting financiën
Beleidsterreinen Toegang tot ondersteuning & Zorg (€ 21.000 voordeel)
Het positieve resultaat op jeugdzorg (zorg in natura) (€ 111.000 V) is met name het gevolg van afwikkelingsverschillen 2015. De begroting is inclusief toekenning van het woonplaatsbeginsel toereikend gebleken om de kosten te dekken.
De overige afwijkingen in dit beleidsterrein (€ 90.000 N) worden met name veroorzaakt door de kosten die de gemeente heeft gemaakt vooruitlopend op de geplande komst van een asielzoekerscentrum (€ 60.000 N). Deze kosten worden niet gedekt door het Rijk.
Beleidsterrein Algemene ondersteuning (€ 206.000 voordeel)
In 2016 is een lagere subsidievaststelling geweest voor partijen die in het voorliggende veld preventief werk verrichten en heeft een afrekening van 2015 een voordeel opgeleverd (€ 340.000) V. Deze voordelen zijn in 2016 niet elders ingezet in het voorliggende veld. In 2016 is de aandacht namelijk vooral uitgegaan naar het formeren en positioneren van het jeugdteam gericht op de zwaardere zorg, waardoor minder inzet is geweest voor preventieve maatregelen. Een deel van deze financiële voordelen zijn wel ingezet om de bestuurscrisis bij WOEJ te bekostigen (€ 90.000 N) en een voor de organisatie van een LHBT dag (€ 40.000 N). Ook zijn er minder kosten gemaakt voor Maatschappelijk Verantwoord Verenigen (€ 40.000 V). 40 organisaties hebben een aanvraag ingediend en zijn beloond voor de kansen die zij weten om te zetten in waardevolle activiteiten, echter door een late start in 2016 zullen de kosten ten laste van 2017 komen.
Beleidsterrein Individuele ondersteuning (€ 46.000 nadeel)
Per saldo laat dit beleidsterrein geen grote overschrijdingen zien. Dit saldo is echter wel opgebouwd uit grote overschrijdingen in relatie tot de uitvoering van de Participatiewet enerzijds, en grote meevallers in relatie tot de WMO anderzijds. Deze worden hieronder toegelicht.
Werk en Inkomen (€ 3.200.000 nadeel)
- Nadelige gevolgen nieuw verdeelmodel op de BUIG
Werk en Inkomen is in 2016 in zwaar financieel weer gekomen. De grootse tegenvaller treedt op bij de BUIG. Bij de tweede TURAP is reeds gemeld dat er een fors tekort op de BUIG werd verwacht in 2016. Op dat moment was onduidelijk hoe hoog de compensatie van uitkeringen aan statushouders zou uitpakken. Het gerealiseerde tekort op de BUIG is €1.300.000. Hierin is al rekening gehouden met de vangnetregeling, en betreft dus het eigen risico van de gemeente (€ 1.700.000 N) en een extra voorfinanciering voor asielinstroom (€ 350.000 V). Het is onduidelijk waarom het verdeelmodel zo nadelig uitvalt voor de gemeente. Zeker omdat er met het Plan van Aanpak Arbeidsmarktoffensief stevig is ingezet op uitstroom en daar ook de verwachtte resultaten zijn gehaald in 2016. De positieve financiële gevolgen van dit offensief worden teniet gedaan door het nadelige effect van het verdeelmodel. De gemeente werkt nu mee aan een onderzoek van het ministerie om dit helder te krijgen. Dan kan ook gekeken worden welke maatregelen eventueel ingezet kunnen worden om het tekort terug te dringen. Eigen onderzoek naar inzet op uitstroom en de duurzaamheid daarvan moeten ook richting geven aan (mogelijke) maatregelen.
- Overschrijding in verband hoger gebruik voorzieningen dan begroot
Een aantal tegenvallers over 2016 heeft te maken met een hoger gebruik/bereik van voorzieningen dan begroot. Dit is niet tijdig in beeld gebracht waardoor melding bij de 1e of 2e TURAP niet heeft plaatsgevonden.
De ingezette communicatieactiviteiten om het gebruik van de doelgroep voor de bijzondere bijstand te vergroten lijken succesvol. De kosten voor bijzondere bijstand zijn hoger uitgevallen dan begroot (€ 290.000 N) door meer verstrekkingen. In het voorjaar 2017 zal de armoedemonitor worden opgeleverd. Hieruit zal blijken of de doelstelling van 15% meer gebruik door de doelgroep per 2018, wellicht reeds is bereikt.
Naast de bijzondere bijstand blijkt er ook meer gebruik te zijn gemaakt van de ooievaarspas dan begroot (€ 70.000 N). Op dit budget speelt wel dat er inkomsten vanuit de gemeente Den Haag zijn weggevallen voor het gebruik van het zwembad De Fluit door Haagse inwoners met een ooievaarspas. Bij de besluitvorming over de uitbesteding van het zwembad was geen rekening gehouden met inkomsten voor de Ooievaarspas. In de kadernota 2018 zal dit worden gecorrigeerd.
Een hogere cliëntinstroom door statushouders en meer verstrekkingen bijzondere bijstand hebben geleid tot hogere kosten voor inhuur en opleiding van medewerkers (€ 300.000 N). Het rijk heeft pas eind 2016 extra middelen voor de participatie en integratie van statushouders toegevoegd aan het gemeentefonds. Deze overschrijding wordt dus volledig gedekt door het voordeel genoemd bij programma 6 (zie hoofdstuk 2.6.3)
De kosten van re-integratie overstijgen het budget (€ 210.000 N) als gevolg van de toename van de doelgroep. Het gaat hier vooral om (relatief) nieuwe doelgroepen als statushouders, WSW-ers en WAJONG en mensen met een grotere afstand tot de arbeidsmarkt.
3. Overige overschrijdingen
Tot slot zijn er overschrijdingen geconstateerd die eerder niet goed verwerkt zijn of op onderdelen niet voldoende (toe)zicht is geweest op de bedrijfsvoering, waardoor sturing niet tijdig plaats heeft gevonden.
- De kosten van de uitvoering Wet sociale werkvoorziening (WSW) vallen tegen door een niet begrote afrekening 2013 en 2014 van de rijksubsidie WSW (€ 170.000 N en € 200.000 N). In de jaarrekening van 2013 en 2014 zijn deze onterecht als voordeel opgenomen. Met ingang van 2015 zijn de middelen WSW onderdeel van de integratie uitkering Sociaal domein en vindt er geen afrekening op de ontvangen subsidie plaats.
- De baten BBZ gevestigde ondernemers vallen tegen (€ 330.000 N), enerzijds doordat eerder verstrekte geldleningen zijn omgezet in om-niet verstrekkingen. Anderzijds omdat de
Rijksontvangsten tegenvielen. Het beleid met betrekking tot de omzettingen van de kredieten en de rijksontvangsten wordt op korte termijn nader onderzocht.
- De inkomsten van Europese subsidies vielen lager uit doordat de definitieve subsidiebeschikking lager is vastgesteld. Dit betreft een incidenteel nadeel ( €120.000 N)
- De huisvestingslasten vallen tegen door eenmalige afschrijvingen en het uitblijven van een vergoeding voor installaties die achter zijn gebleven in een gebouw dat de gemeente huurde en in oktober 2016 heeft verlaten (Corbulo). Deze inkomsten worden in 2017 alsnog verwacht
(€ 100.000 N).
Gedurende 2016 zijn nog geen loonvormende werkplekken beschut werken gerealiseerd. Dit levert een voordeel op (€ 100.000 V).
De onder 2 en 3 genoemde overschrijdingen zijn pas bij het opmaken van de jaarrekening in beeld gekomen. Bijsturing of melding bij de 1e of 2e TURAP heeft hierdoor niet plaatsgevonden. De bedrijfsvoering van de afdeling op het terrein van financiën wordt daarom verbeterd. Duidelijk beleggen van het budgethouderschap, monitoring van de budgetten en het efficiënter en transparanter inrichten van de begroting van WenI, zijn in het eerste kwartaal van 2017 opgepakt en nagenoeg afgerond.
WMO (€ 2.800.000 voordeel)
Gedurende 2016 is gebleken dat de kosten voor de WMO ruim achter bleven bij de ramingen. Daarnaast zijn er incidentele voordelen uit voorgaande jaren. In de tweede helft van het jaar zijn meerdere aanpassingen in de WMO regelingen gedaan om cliënten meer maatwerk te kunnen bieden en de onderbenutting van deze regelingen tegen te gaan. Doordat de aanpassingen in het laatste kwartaal zijn ingevoerd of pas in 2017 ingaan, hebben deze in 2016 nog niet tot extra kosten geleid.
De lagere kosten op de WMO zijn opgebouwd uit:
- Eigen Bijdragen: De ontvangsten van eigen bijdragen uit voorgaande jaren (€ 500.000 V) waren niet geraamd. Eind 2015 waren er grote achterstanden in de verwerking van de declaraties van de aanbieders door het CAK. Hierdoor kon de eigen bijdrage over deze periode niet bepaald worden en was er onvoldoende zicht op de omvang. Het CAK heeft de eigen bijdrage alsnog opgelegd en aan de gemeente afgedragen. Dit betreft een incidenteel voordeel.
- Huishoudelijke Ondersteuning : De kosten voor Huishoudelijke ondersteuning (Zorg in natura en Persoonsgebonden Budgetten) vallen lager uit dan geraamd en er zijn incidentele meevallers uit voorgaande jaren (€ 900.000 V). Er is sprake van dalende cliëntaantallen en door de samenstelling van de arrangementen was er beperkt ruimte om maatwerk te bieden. Per 1 oktober is het beleid voor huishoudelijke ondersteuning aangepast. Zorgaanbieders zijn in staat gesteld om cliënten met een grotere zorgbehoefte te bedienen en is er ruimte voor persoonlijke aandacht en signalering. Daarnaast heeft de afwikkeling 2015 nog een positief effect.
- Begeleiding: De kosten van begeleiding vallen mee door een daling in cliënten met een hoog budget voor begeleiding (€ 750.000 V). Deze cliënten zijn uitgestroomd naar de Wet Langdurige Zorg. Daarnaast heeft de afwikkeling 2015 een positief effect. De eigen bijdrage op begeleiding is vanaf 2017 afgeschaft om zorgmijding in deze doelgroep te voorkomen.
- Meerkostenregeling: De meerkostenregeling is deels onbenut gebleven (€ 450.000 V). Cliënten nemen geen initiatief om gebruik te maken van de regeling. De gemeente heeft in het derde kwartaal een groep van bijna 700 cliënten actief benaderd en bediend. Het budget wordt in 2017 ingezet om meer maatwerk mogelijk te maken en de eigen bijdragen te verlagen.
- Voorzieningen : De kosten van woon- en vervoersvoorzieningen komen lager uit dan geraamd (€ 150.000 V). Per 1 oktober is een nieuwe collectieve vervoersvoorziening ingericht met de regiotaxi. Inwoners die niet in staat zijn met het collectief openbaar vervoer te reizen, kunnen tegen laag tarief met de regiotaxi reizen.
Vanaf 2017 doet de gemeente zelf de administratie en facturatie van de WMO (voorheen was deze taak uitbesteed). Hiermee wordt de informatievoorziening verbeterd waardoor beter op instroom, uitstroom en hoogte van de kosten kan worden begroot en gemonitord en tijdig kan worden bijgestuurd.
PGB’s Jeugd (€ 200.000 voordeel)
De (verwachte) totale kosten van PGB’s voor jeugdhulp zijn € 200.000 minder dan voorzien. De tarieven voor 2017 zijn bijgesteld, omdat gebleken is dat niet alle tarieven qua samenstelling goed aansloten bij de gehanteerde tarieven voor zorg in natura tarieven en de wet maatschappelijke ondersteuning. Hierdoor waren ze niet altijd toereikend om adequate zorg in te kopen. Verder zijn de tarieven geïndexeerd.
Toegang tot ondersteuning
Wat hebben wij daarvoor gedaan?
Dit beleidsterrein betreft de activiteiten gericht op de organisatie en de coördinatie van de dienstverlening in het sociaal domein. Het gaat over de weg die inwoners met een hulpvraag moeten bewandelen om een antwoord op die vraag c.q. passende ondersteuning te krijgen en over de wijze waarop deze ondersteuning wordt georganiseerd en gecoördineerd. Daarbij horen ook de processen met drang en dwang die noodzakelijk zijn om de veiligheid van jeugdigen te waarborgen, slachtoffers van huiselijk geweld te beschermen en inwoners met een justitieel verleden op het rechte pad te houden.
Wat hebben wij daarvoor gedaan?
Activiteiten die bijdragen aan het gewenste effect | ||
Speerpunten programmabegroting 2016 | Omschrijving speerpunten | Status realisatie |
Vaststelling en uitvoering plan om de organisatie van de toegang in het sociaal domein te optimaliseren | Dit speerpunt is overgeheveld naar beleidsterrein Zorg (zie paragraaf 2.2.4) | |
Toelichting ontwikkelingen & risico’s
Wet bescherming persoonsgegevens
De integrale werkwijze binnen het sociaal domein botst op sommige vlakken met de vereisten van de Wet bescherming persoonsgegevens. Het sociaal domein streeft naar één huishouden, één plan, één regisseur terwijl de Wet bescherming persoonsgegevens juist terughoudendheid ten aanzien van het delen van persoonsgegevens beoogd. Binnen het sociaal domein wordt, in samenwerking met de privacyfunctionaris, gezocht naar een manier waarop de zorg optimaal kan worden georganiseerd en de privacy van inwoners blijft gewaarborgd.
Wat heeft het gekost?
Beleidsterrein Toegang tot ondersteuning | Rekening 2015 | Primitieve | Begrotings wijzigingen 2016 | Begroting na wijzigingen 2016 | Rekening 2016 | Verschil 2016 |
|---|---|---|---|---|---|---|
Lasten | 3.610 | 2.659 | 776 | 3.434 | 3.681 | -247 |
Baten | -122 | - | - | - | -80 | 80 |
Totaal lasten en baten | 3.488 | 2.659 | 776 | 3.434 | 3.602 | -168 |
Storting in reserves | - | - | - | - | - | - |
Onttrekking aan reserves | - | - | - | - | - | - |
Totaal resultaat | 3.488 | 2.659 | 776 | 3.434 | 3.602 | -168 |
(bedragen x € 1.000
Algemene ondersteuning
Wat hebben wij daarvoor gedaan?
Dit beleidsterrein betreft de ondersteuning die voor alle inwoners vrij toegankelijk is, zonder indicatie. Daaronder vallen o.a. diverse welzijnsactiviteiten, zoals de ondersteuning van mantelzorgers, de inzet van (zorg)vrijwilligers, cliëntenondersteuning, maatschappelijk werk en de lichtere vormen van opvoed- en opgroeiondersteuning.
Wat hebben wij daarvoor gedaan?
Activiteiten die bijdragen aan het gewenste effect | ||
Speerpunt programmabegroting 2016 | Omschrijving speerpunt | Status realisatie |
De zelfredzaamheid van inwoners maximaal faciliteren | In 2015 is in samenspraak met o.a. de aanbieders van algemene ondersteuning een contourenplan opgesteld voor de transformatie van het lokale vrij toegankelijke aanbod. Voor de transformatie zijn 4 richtingen geformuleerd:
Op basis van dit contourenplan wordt in de tweede helft van 2015 een nieuw subsidiebeleidskader opgesteld en worden er nieuwe subsidie/inkoopafspraken met de aanbieders gemaakt. In 2016 zullen deze afspraken regelmatig worden geëvalueerd, zodat er eventueel kan worden bijgestuurd. | GROEN |
Intensivering van de mantelzorgondersteuning | Samen met onze samenwerkingspartners op het gebied van mantelzorg is de inzet van zorgvrijwilligers in het kader van respijtzorg geïntensiveerd. Eind 2016 is gestart met het opstellen van een integraal plan om de ondersteuning van mantelzorgers te intensiveren. Het gaat dan om de directe ondersteuning (informatie en advies) en indirecte ondersteuning (vormen van respijtzorg). Dit plan wordt in 2017 afgerond e.v. uitgevoerd. | ORANJE |
Uitvoering geven aan het | De gemeente faciliteert en ondersteunt de verenigingen die voor zichzelf een bredere maatschappelijke rol zien, om die ambitie in te vullen. Er is samen met de verenigingen een Preventieprogramma Vrijwilligersorganisaties opgesteld. De methodiek Maatschappelijk Verantwoord Verenigen wordt hier ingezet. | GROEN |
Toelichting status per speerpunt
De zelfredzaamheid van inwoners maximaal faciliteren
In 2016 is het beleid voor de vrij toegankelijke voorzieningen en het subsidiekader - in 2015 vastgesteld – uitgevoerd. Dit heeft geleid tot de volgende resultaten:
- het maatschappelijk werk is outreachender gaan werken, richt zich meer dan voorheen op preventie en zoekt actief de samenwerking met andere dienstverleners voor de integrale dienstverlening.
- een Sociaal Service Punt Leidschendam-Voorburg waarin Woej, MEE en Kwadraad samen werken;
- betere samenwerking tussen organisaties die opgroei- en opvoedondersteuning geven; - ontmoetingscentra dementie, met samenwerking tussen Woej, WZH en Florence.
Intensivering van de mantelzorgondersteuning
De gemeente heeft een aantal mogelijkheden gefinancierd voor respijtzorg (tijdelijke hulp om mantelzorgers te ontlasten). Daarnaast zijn verschillende projecten gestart om mantelzorgers verder te ondersteunen. Het gaat om projecten gericht op de inzet van zorgvrijwilligers voor respijtzorg, en betere informatievoorzieningen over de mogelijkheden voor ondersteuning (onder meer via een website). Daarnaast zijn projecten gestart om de samenwerking tussen betrokken organisaties te verbeteren, en om een gezamenlijke toekomstagenda voor mantelzorgondersteuning te ontwikkelen.
Uitvoering geven aan het Preventieprogramma Vrijwilligersorganisaties
Binnen het preventieprogramma is de focus gelegd op de uitvoering van de methodiek
Maatschappelijk Verantwoord Verenigen (MVV). Bij de ‘Meet & Match’ zijn 78 matches ontstaan:
organisaties die elkaar hebben gevonden in hun inzet op verschillende thema’s in het sociaal domein. Om een verdere impuls te geven aan MVV is er subsidie beschikbaar gesteld voor vrijwilligersorganisaties. Veertig organisaties hebben subsidie gekregen voor waardevolle activiteiten rond de vier thema’s: opvoeden en opgroeien, participatie van kwetsbare groepen, actief burgerschap en bevorderen gezondheid.
Toelichting ontwikkelingen & risico’s
Stimulering voorveld jeugdhulp
Een belangrijke stap in de transformatie van het sociaal domein is de verschuiving van de inzet van zware ondersteuning naar preventieve hulp in het voorveld. Op het gebied van de Wmo is al veel geïnvesteerd in dit vrij toegankelijke voorveld, wat heeft geresulteerd in een afname van de kosten van de zwaardere, niet-vrij toegankelijke ondersteuning. Ook de jeugdhulp kent een aanzienlijk voorveld. Toch blijven de verwijzingen naar dit voorveld achter en stijgen de kosten van de jeugdhulp. Daarom wordt er ingezet op de ontwikkeling van een jeugdpreventiekader en ondersteuning van huisartsen bij verwijzing naar jeugdhulp. Dit moet leiden tot een effectieve ketensamenwerking en inzet op het terrein van jeugdpreventie, met als resultaat een verbetering van de kwaliteit van de zorg en sluitend aanbod bij de vraag. Op lange termijn worden problemen vroegtijdig voorkomen of aangepakt waardoor kosten kunnen worden bespaard.
Wat heeft het gekost?
Beleidsterrein Algemene ondersteuning | Rekening 2015 | Primitieve | Begrotings wijzigingen 2016 | Begroting na wijzigingen 2016 | Rekening 2016 | Verschil 2016 |
|---|---|---|---|---|---|---|
Lasten | 5.521 | 5.513 | 205 | 5.717 | 5.665 | 52 |
Baten | -305 | - | - | - | -154 | 154 |
Totaal lasten en baten | 5.216 | 5.513 | 205 | 5.717 | 5.511 | 207 |
Storting in reserves | - | - | - | - | - | - |
Onttrekking aan reserves | - | - | - | - | - | - |
Totaal resultaat | 5.216 | 5.513 | 205 | 5.717 | 5.511 | 207 |
(bedragen x € 1.000)
Individuele ondersteuning
Wat hebben wij daarvoor gedaan?
Dit beleidsterrein betreft diverse vormen van ondersteuning die niet vrij toegankelijk zijn. Dat wil zeggen dat inwoners zonder voorafgaande formele toets of indicatie geen beroep op deze vormen van ondersteuning kunnen doen. Het aanbod is breed. Alle activiteiten op het gebied van werk en Inkomen, inclusief de schuldhulpverlening en de sociale werkvoorziening, horen tot dit beleidsterrein, maar ook bestaande- en veel nieuwe, niet specialistische, vormen van Wmo-ondersteuning en Jeugdhulp.
Wat hebben wij daarvoor gedaan?
Activiteiten die bijdragen aan het gewenste effect | ||
Speerpunten programmabegroting 2016 | Omschrijving speerpunten | Status realisatie |
Uitvoering geven aan het Arbeidsmarktoffensief 20152018 | Het realiseren van versnelde uitstroom uit de uitkering, om inwoners een beter toekomstperspectief te bieden en, om het risico op tekorten op de BUIG (Bundeling Uitkeringen Inkomensvoorziening gemeenten) te verminderen. | GROEN |
Het bereik van de doelgroep met het de regelingen binnen het nieuwe minimabeleid (inclusief het Kind-pakket) vergroten | In het najaar van 2014 is er nieuw minimabeleid ontwikkeld. Met behulp van de aanjager minimabeleid het bereik van de minimaregelingen te vergroten met 25% (t.o.v. 2012) ultimo 2018. In aanvulling op het nieuwe minimabeleid is er in 2015 een Kind-pakket samengesteld. | GROEN |
Uitvoering geven aan het actieplan Jeugdwerkgelegenheid | In 2015 wordt in samenspraak met jongeren een netwerk van organisaties en ondernemers opgesteld, dat in 2016 wordt voortgezet. Het actieplan wordt ontwikkeld langs drie sporen:
Reduceren van jeugdwerkloosheid met verbindingen naar de arbeidsmarkt;
| GROEN |
Inkoop 2017 Wmo voorzieningen en Jeugdhulp | Op basis van de ervaringen in 2015 en begin 2016 wordt de inkoop van Wmo voorzieningen en Jeugdhulp voor 2017 voorbereid. De doelstelling is om de opdracht vorm te geven gegeven in één lokaal inkoopplan waarin de doelstellingen van de transformatie zijn vertaald. | GROEN |
Toelichting status per speerpunt
Uitvoering geven aan het Plan van Aanpak Arbeidsmarktoffensief 2015-2018
Uit de cijfers blijkt dat in de periode 1 juli 2015 t/m 30 juni 2016 dat het aantal bijstandsuitkeringen met 76 is toegenomen. Dit wordt mogelijk veroorzaakt door de extra instroom van personen met een migranten verleden. Voor het onderdeel ‘doorstroom naar arbeid’ is wel een positief resultaat geboekt. In de periode juli 2015 t/m juni 2016 zijn er 351 personen op een reguliere werkplek geplaatst. Dat is een stijging van 47% ten opzichte van het jaar ervoor.
Het bereik van de doelgroep met het de regelingen binnen het nieuwe minimabeleid (inclusief het Kind-pakket) vergroten:
Ook in 2016 is er flink ingezet op de communicatie over minimaregelingen om het gebruik ervan te vergroten. Denk daarbij aan acties ter promotie van het kindpakket en de collectieve zorgverzekering minima, het opzetten van een NIBUD agenda, het vernieuwen van de website en het ontwikkelen van voorlichtingsmateriaal. Het benaderen en activeren van het maatschappelijk middenveld om regelingen onder de aandacht van inwoners te brengen was een belangrijk aspect. Hoewel definitieve resultaten nog niet beschikbaar zijn tonen voorloge cijfers dat het gebruik van de regelingen in 2016 is toegenomen.
Uitvoering geven aan het actieplan Jeugdwerkgelegenheid
Het afgelopen jaar is op alle ambities van het Actieplan Jeugdwerkgelegenheid veel ingezet:
Jongeren in de Lift is geïntroduceerd, alle jongeren die niet in beeld waren zijn in beeld gebracht en er is een jongerenvertegenwoordiging opgezet.
Inkoop 2017 Wmo voorzieningen en Jeugdhulp
Inkoop van zorg voor het jaar 2017 is tijdig afgerond. De contracten van de Jeugdhulp en Wmo zijn niet ingrijpend gewijzigd. Wel is er geïnvesteerd in de kwaliteit en innovatie van de voorzieningen. Zo is persoonlijke aandacht ofwel het “koffiemoment” contractueel vastgelegd voor Huishoudelijke Ondersteuning. Verder zijn ook het contractmanagement en relatiemanagement doorontwikkeld om meer sturing te kunnen geven aan de transformatiedoelstellingen.
Toelichting ontwikkelingen & risico’s
Deregulering
In 2016 is het door consulenten mogelijk gebruik te maken van de ‘hart-wet-euro balans’ bij hulpvragen van inwoners. Hierbij wordt door de gemeente in bijzondere gevallen gezocht naar de balans tussen een duurzame oplossing voor de inwoner (hart), de regelgeving (de wet) en het geld (euro). Zo is er meer ruimte ontstaan voor de professional en is het mogelijk meer maatwerk te bieden aan inwoners.
Motie toekomst vorm sociale werkvoorziening en DSW in Leidschendam-Voorburg (1357720) Met deze motie is het initiatief genomen om vanuit het brede perspectief van het sociaal domein de participatie te bevorderen van mensen die zich aan de onderkant van de arbeidsmarkt begeven. In december 2015 is in navolging van de motie de pilot ‘alternatief beschut werk’ gestart. Naar aanleiding van de positieve tussentijdse resultaten heeft de raad op 8 juni 2016 besloten de pilot om te zetten in structureel beleid. Inmiddels heeft een eindevaluatie plaatsgevonden. Hieruit blijkt dat aan 21 personen binnen de gemeentegrenzen een alternatieve beschutte werkplek is geboden.
Vooruitlopend op landelijke ontwikkelingen heeft de raad in de vergadering van 8 juni 2016 besloten om naast alternatief beschut werk ook loonvormend beschut werk aan te bieden. Op 29 november heeft de Tweede Kamer definitief ingestemd met het verplicht stellen van beschut werk vanuit de Participatiewet.
Ook werkbedrijf Forum Zuid-Holland Centraal een bijdrage geleverd participatie van inwoners met een arbeidsbeperking. Het werkbedrijf heeft activiteiten uitgevoerd om werkgevers werkplekken ter beschikking te laten stellen aan inwoners met een beperking. Voorbeelden zijn het opzetten van een regionaal ambassadeursnetwerk en het project Realisten van CNV Jongeren. Ook zijn er subsidies verstrekt aan werkgevers die zich hebben bezig gehouden met innovatieve projecten en er is gestart met de campagne ‘smaakmakers’ waarbij ondernemers in een korte film of interview vertellen over hun ervaring met het in dienst nemen van werknemers via het werkgeversservicepunt.
Dienst Sociale Werkvoorziening (DSW)
In opdracht van het Algemeen Bestuur van Sociaal Werkbedrijf DSW heeft adviesbureau IROKO een rapport opgesteld met toekomstscenario’s voor de samenwerking tussen de gemeenten op het gebied van arbeidsparticipatie van inwoners met een beperking. De commissie MA heeft in november 2016 de voorkeur voor een toekomstscenario uitgesproken en de wethouder aandachtspunten meegegeven voor het vervolg. Omdat het rapport van IROKO geen diepgaande financiële doorberekening bevat is met de raad afgesproken de financiële gevolgen inzichtelijk te maken en de raad hierover voor de zomer van 2017 te informeren.
Wet Taaleis Participatiewet
Op 1 januari 2016 is de Wet Taaleis Participatiewet in werking getreden. Hierin is bepaald dat personen die een bijstandsuitkering ontvangen en de Nederlandse taal niet minimaal op referentieniveau 1F vaardig zijn, zich moeten inspannen om dit niveau te verwerven. Gemeenten zijn verplicht een toets af te nemen bij personen met een verhoogd risico op taalachterstand.
Wat heeft het gekost?
Beleidsterrein Individuele ondersteuning | Rekening 2015 | Primitieve | Begrotings wijzigingen 2016 | Begroting na wijzigingen 2016 | Rekening 2016 | Verschil 2016 |
|---|---|---|---|---|---|---|
Lasten | 55.760 | 63.192 | -10.048 | 53.144 | 56.000 | -2.856 |
Baten | -30.030 | -34.572 | 6.289 | -28.282 | -30.893 | 2.611 |
Totaal lasten en baten | 25.730 | 28.620 | -3.759 | 24.861 | 25.107 | -245 |
Storting in reserves | - | - | - | - | - | - |
Onttrekking aan reserves | -35 | - | -193 | -193 | -186 | -7 |
Totaal lasten en baten | 25.695 | 28.620 | -3.952 | 24.668 | 24.921 | -252 |
(bedragen x € 1.000)
Zorg
Wat hebben wij daarvoor gedaan?
Dit beleidsterrein betreft de specialistische en kostbare vormen van ondersteuning. Het gaat dan o.a. om de specialistische ondersteuning voor zintuigelijk gehandicapten, woonvormen met zorg, pleegzorg, klinische zorg en de jeugdzorg in ‘het gedwongen kader’ (jeugdbescherming en jeugdreclassering). Er is een formeel besluit nodig om deze vormen van zorg in te kunnen zetten.
Wat hebben wij daarvoor gedaan?
Activiteiten die bijdragen aan het gewenste effect | ||
Speerpunten programmabegroting 2016 | Omschrijving speerpunten | Status realisatie |
Van (semi)residentieel naar (intensief)ambulant | Voor de ontwikkeling van kinderen en jongeren die hulp nodig hebben, is het bijna altijd beter om in hun eigen omgeving/gezinssituatie te worden begeleid. De zorg aan jeugdigen en gezinnen bestaat daarom zoveel mogelijk uit (intensieve) ambulante trajecten, gericht op het (weer) thuis wonen, naar school gaan of werken naar vermogen. Wij zetten specifiek in op het voorkomen van (gedwongen) uithuisplaatsingen van jeugdigen en het bevorderen van de terugkeer naar de eigen (of een vervangende) gezinssituatie. | GROEN |
Vaststelling en uitvoering plan om de organisatie van de toegang in het sociaal domein te optimaliseren | Het jaar 2015 was een ontwikkeljaar waarin we ervaringen in de praktijk hebben opgedaan. Op basis van deze ervaringen zetten we in 2016 de volgende stap(pen) in de doorontwikkeling van de toegang tot ondersteuning. | GROEN |
Toelichting status per speerpunt
Van (semi)residentieel naar (intensief) ambulant
Regionaal en lokaal is sprake geweest van een plotselinge stijging van de vraag naar crisisplaatsen en residentiele plaatsen. De benodigde innovatie heeft daarmee (nog meer) prioriteit gekregen. Er zijn hiervoor vijf actiepunten benoemd:
- Balans in afbouw van crisis(plaatsen) en het ontwikkelen van nieuw creatief aanbod
- Verder opbouwen van expertise in jeugdteam
- Inzicht in kindsignalen bij volwassenproblematiek
- Beter inzicht in de in- door en uitstroom van jeugdigen in deze voorzieningen
- Zicht op toenames in spoed procedures
Per thema zijn verschillende acties benoemd die zijn opgepakt. In 2017 worden de eerste resultaten hiervan verwacht.
Daarnaast is in bovenregionaal verband (5 regio’s in Zuid Holland) samen met jeugdhulpaanbieders gewerkt aan een sturingsvisie op de gesloten jeugdhulp. Doel is een geleide sanering en omzetting naar andere vormen van jeugdhulp. Bovenregionale samenwerking is noodzakelijk gezien de relatieve beperkte omvang van de capaciteit, maar wel de zeer hoge kosten van deze plaatsen.
Vaststelling en uitvoering plan om de organisatie van de toegang in het sociaal domein te optimaliseren
In het najaar is het Contourenplan Dienstverlening Sociaal Domein vastgesteld. Dit plan beschrijft de nieuwe werkwijze en organisatie van de dienstverlening in het sociaal domein. Zo wordt de dienstverlening domein overstijgend georganiseerd binnen één gemeentelijke afdeling waarin met multidisciplinaire gebiedsteamteams wordt gewerkt volgens het principe één huishouden, één plan, één regisseur. De gebiedsteams zullen in de uitvoering samenwerken met de maatschappelijke partners. In die samenwerking speelt het Sociaal Servicepunt Leidschendam-Voorburg een belangrijke rol (www.sociaalservicepunt.nl). Inmiddels is de opdracht tot reorganisatie van de gemeentelijke dienstverlening in het sociaal domein gegeven.
In juli 2016 is een pilot gestart met een multidisciplinair team van gemeentelijke consulenten om de nieuwe werkwijze verder te ontwikkelen. De pilot is in november geëvalueerd en de bevindingen worden in 2017 meegenomen in de uitwerking van de reorganisatie, het opleidingsplan voor alle sociale consulenten en de samenwerking met maatschappelijke partners.
Toelichting ontwikkelingen & risico’s
Jeugdwet
Voor de uitvoering van de Jeugdwet is voor 2017 en verder sprake van grote kortingen en onzekerheid over de toekenning op basis van het woonplaatsbeginsel. Zowel aan de kostenkant als aan de inkomstenkant (compensatieregeling) worden maatregelen getroffen om toekomstige tekorten te beperken.
Wat heeft het gekost?
Beleidsterrein Zorg | Rekening 2015 | Primitieve | Begrotings wijzigingen 2016 | Begroting na wijzigingen 2016 | Rekening 2016 | Verschil 2016 |
|---|---|---|---|---|---|---|
Lasten | 14.077 | 13.750 | 198 | 13.949 | 14.075 | -127 |
Baten | -968 | -505 | 212 | -293 | -607 | 315 |
Totaal lasten en baten | 13.109 | 13.245 | 411 | 13.656 | 13.468 | 188 |
Storting in reserves | - | - | - | - | - | - |
Onttrekking aan reserves | - | - | - | - | - | - |
Totaal resultaat | 13.109 | 13.245 | 411 | 13.656 | 13.468 | 188 |
(bedragen x € 1.000)